MALUMAT DERGİSİ 1894 - 1903 yılları arasında yayımlanmış resimli, fotoğraflı dergi. 22 Şubat 1894 tarihinde matbaacı Artin Asadoryan'ın çıkartmaya başladığı dergi, 1880'li yılların ortalarından itibaren Sultan 2. Abdülhamid'in yakınları arasına katılan Mehmed Tahir tarafından yönetimi alınana kadar orta düzeyde bir dergiydi. Dergi Mehmed Tahir ile büyük bir inkişaf gösterdi. Yeni yönetimi ile ilk sayısı 25 Mayıs 1895'de çıkan dergi, görsel ve edebi yayın alanında bir devrim yaratan Servet-i Fünun'u örnek aldı. Fen alanında yeni buluşlar, Avrupa basınından alınan alıntılar, kişisel şiir yayınları gibi konularda paralel bir çizgiyi benimsemesine karşılık Servet-i Fünun'da toplanan Edebiyat-ı Ceride grubunun yeni bir düşünce oluşturma çabasından yoksun olduğu için dergiden geri planda kalmıştır. Derginin hususiyeti İslam alemine Araplara ve Orta Asya'ya ait daha fazla haber vermesi oluşturmaktadır. Hatta görsellerin altları üç dilde yazılmaktaydı : Türkçe - Arapça - Fransızca. Saraydan gelen talimatlara uygun olarak İslamcı bir politika izlemekteydi. Bu amaçla Malumat'ın Arapça - Farsça ve Fransızca ekleri çıkmaktaydı. Başlığında yer alan "Ümmet-i Celile-i İslamiye ve Millet-i Necibe-i Osmaniye'nin her veçhile menafiine hadim asar-ı kalemiye'ye" sayfalarının açık olduğu kaydı bu amacını gösterir. Fikri yanı olmayan ve sadece saraya bağımlı olduğu için korkulan ve bu yüzden "Baba" lakabı takılan Mehmed Tahir, başkalarının yazılarını yayınlamaktan çekinmez, ayrıca jurnaller vererek bir korku havası yaratırdı. Servet-i Fünun'un kapartılması ve Edebiyat-ı Cedide grubunun dağıtılması onun eseri olmuştur. Öyle korkusuz bir hale gelmişti ki, matbuat dairesi Malumat'ı kapatsa sadaret açıyor, sadaret kapatsa saray açıyordu. Öyle pervasız bir hale gelmişti ki, yabancılardan para alıp 2. Abdülhamid adına nişan dağıtma sahtekarlığına kadar işi ilerletti. Bala nişanı (rütbesi), 1. dereceden Osmani, Mecidi, Sanayi-i Nefise ve Liyakat madalyalarına sahip olan Baba Tahir, 1903'de gelen şikayetlerin artması sebebiyle bir suçüstü ile yakalanıp 15 yıl kürek dergisine çarptırılınca Malumat'ında hikayesi sona ermiş oldu... |