BURSA ŞEFTALİSİ... "Bursa şeftalisi, okka çeker dört tanesi..." sözü artık değerini kaybetmiş bulunuyor. Bursa bahçelerinde tanesi tam 930 gram gelen şeftaliler yetiştiriliyor. Bu gidişle bir gün "Bursa'nın şeftalisi, okka çeker bir tanesi" diyebileceğiz. Milattan yüzyıllarca önce bir savaş dolayısıyla Yunanistan'a giden Pers ordusu kumandalarından biri meyve bahçelerini dolaşmak istemiş. Bahçe sahibi ağaçlardaki erikleri komutana göstererek : - Bu büyüklükteki erikler yalnız Yunanistan'da yetişir, demiş... Pers komutanı gülmüş: - Bu da bir şey mi ? Demiş. Bizim İran'da yumruk gibi "Semiz erikler" yetişir. Farsça'da "Semiz erik"in karşılığı "Şeftalü" imiş. "Şeft" semiz, "Alü" erik demek. Oysa, erik ile "şeftali"nin benzerliği aynı familyadan gelmelerinden ötürü. İkisi de "gülgiller" familyasının "Erik" türüne bağlı. Şeftali ilk olarak Çin'de yetiştirilmiş. Göçler dolayısıyla İran'a gelmiş. Pers akınları sırasında da önce Asya'ya sonra Yunanistan'a yayılmış. Bilim adamları bu meyvenin menşenin Çin olduğunu bildikleri halde "Pers meyvesi" anlamına gelen "Amygdalus Persica" adını takmışlar. Üst fotoda her biri yarım okka çeken şeftalileri sepetlere dolduran işçi kızlar sandıklama yerine giderken görülmektedir. Sepet taşımanın bir özelliği ve bir asaleti vardır. Bir işçi kız günde 100 sepet, yani 2000 şeftali toplarmış. Bu hususta rekor kıranlar var. Sabiha adlı bir genç kız üç ayda 270.000 adetle bu rekoru elinde bulundurmaktadır. |
BENİM YARİM SANA BENZİYOR : Bir diziye sıralanan ağaçlar altında şalvarlı genç kızlar şeftali toplar. Dillerinden Bursa şarkıları, türküleri düşmez. Bu türkülerle yorgunluklarını giderirler bir nebze olsun. En sevdikleri türküde şudur : "Şeftalisi ala benziyor - Benim yarim sana benziyor. Şekerli misin vay ? Kaymaklı mısın vay !" |
ALMANYA YOLU : Cinslerine ayrılan şeftaliler sandıklara yerleştirilme aşamasında. Bu sandıklar kamyonlara yüklenecek ve Yalova yolu üzerinden Sirkeci garına gönderilecek. Oradan da soğutucu tertibatlı vagonlara yüklenip, Almanya'ya... |
Sepetler şeftali dolu. Biraz sonra ayırma işi başlayacak. "Hülü"ler bir yana, "Hale"ler bir yana. Her cinsin ayrı bir tadı var. Ama hangi cins olursa olsun, Bursa şeftalisinin her zamanki gibi adı vardır. 1958 |