Osmanlı cüzamhaneleri Osmanlı döneminde miskinler tekkesi, miskinler dergahı, miskinhane, dedeler mescidi şeklinde tanımlanan cüzamhanelerin ilki Sultan İkinci Murad (1421-1451) tarafından Edirne'de yaptırılmış ve bu miskinhane 1627'ye kadar vazifesini sürdürmüştür. Miskinhanelerin en önemlisi Üsküdar Karacaahmet'te yapılan miskinler tekkesi idi 9 hücreli, mescitli ve çeşmeli bahçe içinde bir yapıydı ayrıca hamam ve çamaşırhaneye sahipti. Tekke kadı tarafından tayin edilen bir mütevelli tarafından yönetilmekteydi. Atik valide vakfından buraya her gün 40 ekmek imaretten çorba ve pilav gönderilir etleri kavak mezbahasından gelirdi. Diğer masraflar tekke önünde bulunan oyuk sadaka taşına bırakılan bağışlar ile karşılanmaktaydı. Gözcü dede para bırakıldığını hastalara haber verdiğinde hastalar hep bir ağızdan para bırakan için dua ederdi. Cüzam hastalığına tutulanlar derhal buraya getirilir ve aileleriyle burada yaşarlardı ölen hastalar arkada bulunan bahçeye gömülürdü. 1810 tadilatında yapıya 11 hücre ve çeşme yaptırılmıştı. Kagir bina 1843'de tekrar bir tadilattan geçmiştir. Tekke 1927'ye kadar hastaları barındırmaya devam etmiş 1927'de bir yangın geçirmiş 1938'e kadar harap bir vaziyette kalmış sonrasında yıkılmıştır. İbrahim ağa yolu açılırken dedeler mescidi'de yıkılmıştır. Hattat Mustafa Rakım efendinin 17 beyitlik Cüzamhane kitabesi Türk İslam eserleri müzesindedir. Cüzamhanenin yalnızca sultan 2. Mahmud döneminde inşa edilmiş ampir tarzlı çeşmesi ayaktadır. Çeşme Karacaahmet sultan türbesi ile Eyüp Sabri Aksoy caddesi üzerinde solda, iç bir konumda mezarlık duvarına bitişik bir yerde bulunmaktadır. Altta çeşmenin 1993 yılına ait bir görünümü. |