Hattat Beşir Ağa Kitabesi


Hattat Beşir ağa, Moralı Beşir ağa, Hafız Beşir ağa olarak bilinir Mora'da doğmuş 1752'de İstanbul'da vefat etmiştir. Hacı Beşir ağanın ölümünden sonra Darüssaade ağası olmuştur. İstanbul'un bazı semtlerine çeşmeler yaptırmış bazı eserlerin kitabelerini yazmıştır.
Mora Muhassılı Ahmed paşanın kölesi olan Beşir ağa gençliğinde tüfek atıcılığı, pehlivanlık ile ilgilenmiş ve hat eğitimi görmüştü. Yeteneklerinden dolayı Ahmed paşa tarafından 1724'de saraya verildi. O sırada veliaht olan şehzade birinci Mahmud'un dairesinde hizmet etti ve şehzadenin güvenini kazandı. 1730'da birinci Mahmud padişah olunca Musahib i şehriyari ertesi yıl da Hazinedar ı şehriyari oldu. Önceki Darüssaade ağası hacı Beşir ağanın ölümü üzerine 4 haziran 1746'da bu göreve getirildi. Fakat hacı Beşir ağa gibi sağduyulu bir siyaset izleyemedi. Güvendiği Süleyman adlı yakın adamı ile her işe müdahale etti. Görevde bulunduğu altı yıl boyunca sadrazamlığa çırak ı has diye tanımladığı kendi sözünden çıkmayacak kişileri getirtti. Sözünü dinlemeyen sadrazamı padişaha azlettiremezse İstanbul'un bir köşesinde sabotajla yangın çıkarttırıyor ve felaketin sadrazamın uğursuzluğundan kaynaklandığını halk arasında yaydırıp amacına ulaşıyordu bu nedenle herkes kendisinden korkmakta idi, kamu görevlerini elde etmek isteyenler Beşir ağaya yüklü rüşvetler vermekteydi, sadrazam ve vezirler ise mevkilerinin saygınlığını bir tarafa bırakıp Beşir ağanın eteğini öpüyorlardı. Beşir ağanın sıradan adamları bile yüksek düzeydeki kamu görevlerine hatta din bilginlerine açıkça hakaretler etmekteydiler. Kendisi ve adamları hakkında giderek yaygınlaşan nefret ve korku Kapıkulu ocaklarını da etkilediğinden Patrona Halil ayaklanmasına benzer yeni bir isyanın çıkması olasılığı doğdu. Birinci Mahmud gizli uyarılar sonucu Beşir ağayı ve adamlarını Haziran 1752'de hapsettirdi. Bu olaydan sonra sadrazamlığa getirilen Bahir Mustafa paşa ise padişahı ikna ederek Beşir ağayı kız kulesinde idam ettirdi.
Beşir ağa Üsküdar'daki Nasuhi dergahı haziresine gömülmüştür. Beşir ağa başta Mercan'da ve Sultanahmet'te olmak üzere İstanbul'un çeşitli semtlerine çeşmeler yaptırtmış Kalenderhane camisini onartmıştır. Yukarıda yer alan kitabesi Ayasofya'nın karşısında yer alan su terazisine bitişik çeşmede yer almaktadır.
Sonraki Kayıt Önceki Kayıt Ana Sayfa