KADEŞ ANTLAŞMASI (Dünyanın ilk yazılı antlaşması) Eşit şartlarla imzalanan ve tarihin ilk bilinen uluslararası antlaşması olan Kadeş antlaşması İ. Ö. 1269 yılında Hitit kralı Hattuşili III ile Mısır firavunu Ramses II arasında yapılmış ve o devrin diplomatik dili Akatça ile yazılmıştır. Antlaşmanın Akat diliyle yazılı üç kopyası bulunmaktadır. 1906 yılında Hugo Winckler ve Theodore Makridy tarafından birlikte yürütülen Türk-Alman kazılarında başkent Boğazköy-Büyükkale'de bulunmuş olan kopyalardan bir tanesi VAT 6207 envanter numarasıyla Berlin'de (Staatliche Museen zu Berlin)'de bulunmakta, iki tanesi İstanbul Arkeoloji müzesinde yer almaktadır. Antlaşmanın Mısırca'ya tercüme edilmiş kopyaları Karnak ve Ramesseum'daki Amon tapınaklarının duvarlarına kazınmıştır. Bunlar orijinal metinden biraz farklı olarak antlaşmanın önemini Mısır'a atfetmekte ve barışın bir lütuf olarak imzalandığını vurgulamaktadır. Antlaşmanın Hititçe metni resmen kabul edilmiş şartlara çok yakın bilgiler içermektedir. Ramses II'in saltanatı Hitit devletine düşmanca bir tavır takınmasıyla başlamasına rağmen her iki süper güç devlette ilgi alanlarını başka konulara çevirebilmek ve hepsinden önemlisi "Deniz kavimlerinin" gizli saldırılarına karşı koyabilmek için birleşerek birlikte savunma ve saldırı şartlarında anlaşarak barış yapıyorlar. ANTLAŞMADAN BAZI BÖLÜMLER : "Mısır ülkesinin kralı büyük kral kahraman Ramses'in Hatti memleketinin kralı Hattuşili ile iyi dostluklarının, kardeşliklerinin ve büyük krallıklarının devamı için yaptıkları antlaşmadır." Mısır kralı sözlerine şöyle devam etmektedir : "Aramızda daimi olarak iyi kardeşlik ve barış kurdum. Mısır memleketi ile Hatti memleketi arasındaki ilişkilerde iyi kardeşliğin ve iyi barışın kurulması için şunları söylüyorum : İşte, Mısır memleketi ile Hatti memleketi arasındaki ilişkiye gelince öteden beri tanrı onlar arasında düşmanlığa izin vermediğinden antlaşma ebedidir." "Eğer dış memleketlerden bir düşman Mısır kralı kardeşin Ramses ve Mısır memleketine saldırırsa ve onun kardeşi "Bana yardıma gel" diye haber gönderirse, Hatti memleketi kralı büyük kral Hattuşili piyadelerini, süvarilerini gönderecek ve benim düşmanımı öldürecek." Hattuşaş (Boğazköy) Pişmiş Toprak Hitit imparatorluğu devri İ. Ö. 1269 |