SOĞUK HAVALARDA ISINMAK İÇİN NE YEYİP, NE İÇMELİ ? Birçok kimse kışın soğukta tereyağ, et ve alkolün insanı ısıtacağını sanırlar. Halbuki bu düşünce yanlıştır. Isınmak için neler yemek icap ettiğini merak ediyorsanız, aşağıdaki yazıyı okuyunuz : Öteden beri hemen herkeste yerleşmiş şöyle bir kanaat vardır : Soğuk havada çok yemek yemeli, vücudun üşümemesi için fazla kalori almak gerekir. Onun için soğukta bol bol et ve yağlı şeyler yemeli. Halbuki bu fikrin hiçte doğru olmadığı artık iyice anlaşılmıştır. Son zamanlarda Alaska'da -30 derecede çalışan Amerikan askerleri üzerinde yapılan testler göstermiştir ki, sıcaklığın vücudumuzun kalori ihtiyacında önemi yoktur. Yani organizma sağlıklı oldukça havanın soğukluğuna göre vücudun kalori ihtiyacını kendiliğinden azaltır. Tabii zamanla alınan bütün kalori sarf olacağından soğuk havalarda kalori yapacak yiyecekleri tercih etmek yerinde olur. Ama bu konuda aşırıya kaçmaya pek gerek yoktur. HAFİF YİYİNİZ Soğukta ısınmanın ilk şartı iyi çalışan bir karaciğere sahip olmaktır. Karaciğeri bozuk olanlar fazla üşürler. O halde fazla yemek yiyerek karaciğeri yormak doğru olmaz. Aynı sebeple şiddetli soğuğa dayanmak zorunda olan dağcılar gayet az fakat faydalı yiyecekleri seçerler. Çok yemek yeyip fazlada hareket yapmayınca karaciğer iyi çalışmaz ve insan çok üşür. HAYVANİ YAĞLARI AZ YİYİN Soğuk havalarda yenecek şeyler arasında bol kalori vermesi bakımından yağlarda bulunabilir, ancak nebati yağları tercih etmek ve hayvani yağları yememek lazımdır. Çünkü hayvani yağlar hele ki yanmış halde ise karaciğeri yorar. O halde zeytinyağı, ay çiçeği yağı gibi bitki yağlarını çekinmeden yiyebilirsiniz. Bunlarda B1 vitamininden başka (kalsiyum, demir gibi) madeni tuzlarda vardır. Bu tuzlar hazmı kolaylaştıracağı gibi, karaciğer ve mideyi yormaz. TATLI ŞEYLER YİYİN Kışın organizmanın şekere ihtiyacı vardır. Şekerde yağ gibi fazla kalorili bir besindir. Bu sebeple şeker içeren çeşitli gıdalar soğukta beslenmek ve üşümemek için tavsiye edilir. Gıdaların çeşitli olmasına bilhassa organizmanın ihtiyacı vardır. Sonra, amidon ihtiva eden sebzelerde iyidir. Bunlar neticede şekere dönüşürler. Pirinç, patates, unlu maddeler amidon bakımından zengin olduklarından ısıtıcı yiyeceklerden sayılır. Nişastalılar, fasulye, nohut, mercimekte zengin şeker içeren gıdalardır. Bilhassa bal bu bakımdan en zengin şekerli gıdadır. Çiçek özlerinden doğal vasıtalarla toplanıp doğal şekilde üretilmiş bal şekerlerinde en doğal olanıdır. Çabuk ve mükemmel bir şekilde hazmedilir, aynı şekilde bağırsakları da yumuşatır. Kışın ısınmak için ekmeğin üzerine çok az yağ, bol bal sürüp yiyiniz. Bal olmadığı zaman aynı işi reçel ile de yapabilirsiniz. Çikolatada da şeker, nebati yağlar, vitaminler, maden tuzları bulunduğundan soğuk havada en iyi yiyeceklerden birisidir. KURU YEMİŞ Badem, fındık, ceviz gibi yemişler hem yağ, hem şeker bakımından zengin gıdalardır. Mesela 100 gram kuru badem 638 kalori verir. Keza kuru erik şeker bakımından zengin olmasından başka bol miktarda PP vitamini içerir ki buda soğuk ısırmasına karşı oldukça faydalıdır. Yaş meyvelerde doğrudan doğruya kana karışan şekere sahip olmasından başka sayısız vitaminleri ve madeni tuzları sayesinde hazmı kolaylaştırır, aynı zamanda gıdanın organizmaya geçmesine yardım ederler. Bu işi yaparken de vücudu ısıtmış olurlar. O halde ısınmak için bunlar en güzel yiyeceklerdir. Kışın limonda yiyeceklerinizin en başında yer almalıdır. Kahvaltıda hatta yemekte limonata için. Limonun solunum yollarına faydası olduğu kadar nezle ve grip için C vitamini içermesi bakımından faydası vardır. ALKOLE ALDANMAYIN Birçok kişinin zannettiği gibi alkollü içkiler soğuk havada insanı ısıtmaz. İlk içişte vücudu biraz ısıtır gibi görünse de bu damarları genişletmesi ve deveranı hızlandırmasından ileri gelir. Vücuda hiç kalori vermez. Bilakis kaloriyi çabucak yakmasına yardımcı olur. Buna karşılık merkezi ısıyı düşürdüğü için bir müddet sonra insan eskisinden daha fazla üşümeye başlar. Bu halde alkolün soğuk havada insanı ısıtacağını düşünerek soğuğa karşı içkiyle meydan okuyacağınızı sanır fakat yanılırsınız...1964
|