SAHNELERİMİZİN İLK EMEKLİSİ


SAHNELERİMİZİN İLK EMEKLİSİ
Kadri Ögelman 46 yıllık aktör. Asker olacağım derken soluğu tiyatroda alan sanatçı bugünkü hüviyetini yediği bir tekmeye borçlu.
Üstte Türk sahnelerinin ilk emeklisi Kadri Ögelman hatıralarını anlatırken öyle heyecanlanıyordu ki (üst solda)...



Bir sanatçının her kalıba girebileceği akla gelir. Ama günün birinde onun emekli olabileceğini her halde kimse düşünmemiştir. Belkide bu yüzden Kadri Ögelman'ın emekli olduğunu işitince herkes çok şaşırdı.
Kadri Ögelman belki yıldız bir sanatçı değildi. Fakat onu şehir tiyatrosunda ve çevirdiği 200'e yakın filmde daima başarılı bir karakter oyuncusu olarak seyretmiştik. Hatta şehir tiyatrolarında halen oynanan "Dişi kuş"ta ne güzel bir baba kompozisyonu çiziyordu. Ögelman böyle birdenbire neden emekli olmuştu acaba ? Bu konuda ilgililer "Kendisi istedi." diyorlar. Ama sanatçı dertli :
- 2 yıl belirli bir rol vermediler ve beni çoğunlukla figüran olarak kullandılar. Bende artık iyi bir aktör olmadığıma kanaat getirip emekliliğimi istedim, diyerek bu "kendi isteğin" asıl sebebini yok ediyor.
İlk aktör emeklimizin şimdi hayatında bir değişiklik olup olmadığını sorduğumuz zaman :
- Bu konuda o kadar yeniyim ki sorunuza ne cevap vereceğimi bilemiyorum, diyor.
Fakat gelecekle ilgili bazı kararlarını gizlemiyor. Bundan böyle özel tiyatrolardan teklif alsa da sahneye çıkmayacak, filmlerde de sadece başarılı karakter rollerinde oynayacak.
Konuyu birazda sahnede yarım asra yaklaşan yaklaşan hayatına çevirdiğimiz zaman 64 yaşındaki sanatçı, önce biraz düşündü ve sonra konuştu :
- Babam subaydı, beni de askeri okula vermişlerdi. Okuldayken derslerimi bir yana bırakıyor hep tiyatro peşinde koşuyordum. Bu yüzden günün birinde kendimi ordu safları yerine akademide resim tahsil ederken buldum. 1. Dünya savaşı sonrasıydı, geçim güçtü. Bu arada hamallık bile yaptım. Geceleri de Şehzadebaşı'nda Ferah tiyatrosunda Muhsin Ertuğrul'u seyretmeye giderdim. Sonra 1924 yılında Kadıköy'de Mısırlıoğlu bahçesinde temsiller veren "Kadıköy yeni operet heyeti"nden "Tarla kuşu"nda bir rol teklif ettiler. Heyecanla kabul ettim. Rolüm "Beyefendiler geldiler..." demekten ibaretti. İlk gece kulis kapısında sıramı bekliyordum, sıram gelmişti fakat içeri giremiyordum. O sırada birisi arkama bir tekme yapıştırdı ve kendimi sahnenin ortasında buldum. İşte buluş o buluş... Tiyatro hayatım bugüne kadar 46 yıl devam etti.
Ögelman bir süre çeşitli tiyatro gruplarıyla çalıştıktan sonra 1929'da şehir tiyatrosuna girmiş. İlk rolü "Meridügen faciası"nda olup, sanat hayatı boyunca Ögelman'ın başından bazı olaylar geçmiş. Mesela ilk defa "Mum söndü"de Arap bacı rolüne çıkıp başarı sağlayınca bu rollerin devamlı oyuncusu olmuş. "Kara sevda"da yine böyle bir kadın rolünü oynarken evlenme teklifleri almış. Birde hem çok severek hemde korkarak oynadığı bir rol var : "Müfettiş"teki Osep. Bu konuda :
- Düşünün, tam yedi sayfalık bir tiret vardı. Seyircinin sıkılıp beni yuhalamasından korkuyordum. Çok şükür korktuğuma uğramadım, dedi.
Bu Kadri Ögelman'ın sahne sanatçısı yönü... Filmci Kadri Ögelman'ın ise ta Muhsin Ertuğrul'un "Şehvet kurbanı"nda başlayan çalışmaları şimdide devam ediyor. Bu yüzdende Ögelman bu konuda fazla konuşmak istemiyor. Ayrılırken son söz olarak :
- Birazda gerçek hayatımızda emekli rolü oynayalım, dedi.
Kadri Ögelman kendisine hakim olma gayretindeydi ama sesinin burukluğunda neler hissettiği öylesine belliydi ki...1970

FOTOĞRAFLARDA
SON ROLÜ : "Dişi kuş"ta baba rolüydü. Ögelman bu piyesi çok seviyordu, fakat sonuna kadar oynamak nasip olamadı.
MÜFETTİŞ'İN OSEP'İ : Ögelman'ı en çok etkileyen rol "Müfettiş"teki Osep. Bu onun sanatındaki dönüm noktasıdır.
EVLENME TEKLİFİ : Arap bacı rollerinin gedikli sanatçısı Ögelman, "Kara sevda"da oynarken evlenme teklifi aldı.
ERİŞİLMEZ BİR REKOR : Daima karakter rollerine çıkan sanatçı 350 filmde oynadı ve değişik tipleri canlandırdı.
RAHMETLİ SAİT İLE : Beyaz perdenin unutamadığı bir rol daha. "Akasya palas" filminde Sait Köknar (en alt sağda) ile...